New York ve insanlar

Çok uzaklarda, sadece belli sınırlar içerisinde bizden uzakları, çok uzakları ancak hayal edebiliriz. Veyahut bize söylenenlere, anlatılanlara, şişirilmiş hikayelere inanırız. Gerçeği ise ancak oraya gittiğimizde, oranın havasını soluduğumuzda, orayı hissettiğimizde görürüz. Buraya gelmeden önce benimde duyduklarım, araştırdıklarım ve öğrendiklerim vardı. Bunların hepsi zaman içerisinde ister istemez aklımın ortasında bir "New York" canlanmasına neden olmuştu. Ancak artık tüm bunların yanında grdüklerim ve yaşadıklarım da var. Yani gerçeği, var olanı daha iyi anlayabilir ve anlatabilirim. Bir şehir düşünün, kimsenin sahip olmadığı, yerlisinin olmadığı, boş bir araziye ordan burdan gelmiş elemanların elinden 20-30 dolarlara alınmış, zamanında çoğusunun bataklık ve kayalık olduğu bir mekan olsun düşündüğünüz. Zaman içerisinde dünyanın her tarafından insanların bir şekilde göç edip kendi düzenini kurmaya çalıştığı bir şehir burası. Hemen hemen her milletten bir insana rastlamak mümkün Manhattan sokaklarında. Gelen herkes bir şekilde kendi milletinden olan vatandaşları bulup yakınlaşmış ve birlikte kendi ufak dünyalarını kurmaya başlamış. Manhattan'ın üst kısmına Harlem'e zenciler yerleşmiş ve kendi düzen, kurallarını kurmuş. Alt tarafına ise çinliler Chinatown adını verdikleri bölümde resmi olarak özgürlüklerini ilan etmişler. Bu kadar birleşmişliğin içinde, bu kadar farklı kültürün içinde ortak noktaları bulmak hiç kolay değil elbette. Aslında zaten onlarda ortak noktayı pek bulmaya çalışmamış. Herkes kendi halinde, kendi işini yaparak, kendi dünyalarında yaşar olmuş. Polise de bu düzeni korumak kalmış. Polisler inanılmaz bir yetki ile kuralları bozana hiç taviz vermeyerek bir şekilde düzeni korumaya gayret ediyor. Hiç bir şekilde itiraz etme imkanınız yok. İsterse sizi çekip vurma yetkisi bile var. Bu şekilde 24 saat işleyerek "Uyumayan şehir" adını alan New York kendi yağında kavrulup gidiyor. Elbette farklı bir din ve anlayış sayesinde insanların yetişme tarzları, davranışları, giyinme biçimleri çok çok farklı. Kadınlara baktığımızda, özellikle zenci kadınlara, inanılmaz bir kendine güven, gerekirse bu dünyayı yakabilecek cesaret, inanılmaz bir ağzı bozukluk ve küfür, her an sizi dövebilecek bir sertlik, aslında fiziki olarak müdahaleye gerek bırakmadan sizi dövebilecek inanılmaz oktavda bir ses görüyorsunuz. Tabii tüm bunlarda burada kadınlara sağlanan inanılmaz avantajlarında etkisi var. Bir kadına ister dokunun, ister bir laf atın, isterseniz şöyle dönüp bir bakın... Kadın bastığı an çığlığı, çağırdığı zaman polisi ve taciz veya başka bir etkiye maruz kaldığı anda hapistesiniz... Bir kadın sokakta kaldığı zaman veya evden kocası tarafından atıldığında tek bir telefonla her türlü ihtiyacı karşılanıyor ve her türlü imkan önüne konuluyor. Tüm bunlar elbette inanılmaz bir rahatlık ve cesaret veriyor kadınlara. Onlarda bunu güzelce değerlendirip, istedikleri gibi giyinip, istedikleri gibi davranabiliyorlar. Erkekler de usul usul onları izlemekten başka bir halt yiyemiyorlar :) Öte taraftan elbette eğitimli olmanın verdiği hal ile herkes birbirine saygı ile yaklaşıyor. Günlük hayatın içinde her hangi bir yerde biriyle karşı karşıya geldiğinizde hemen insanlar yol veriyor, bir mağzaya girdiğinizde hemen görevli gelip sizinle ilgileniyor, yardımcı oluyor. İnsana verilen önem o denli büyük ki otobüslerde tekerlekli sandalye ile gezmek zorunda kalanları almak için özel pnomatik sistemler ve içeride de onlara ayrılmış özel bir alan var. Şöför gerektiğinde koltuğunu bırakıp arka kapıya geçip özel sistemi açtıktan sonra ilgili şahsı alıp onu bir güzel emniyet kemeri ile bağladıktan sonra yoluna devam ediyor. Yalnız şu da bir gerçek ki otobüsleri çok kötü kokuyor. Kötü kokuyor derken hani olur ya mercedes 403 otobüslere bindiğiniz zaman bir plastik kokusu ile burnunuz yanar.Hah işte o :). Hoş şehrin her tarafı günün belli saatlerinde çöp yığınları ile dolup taşıp belli bir koku yayıyor. Ancak tabii 24 saat uyumadan tüketen bir şekilde belki de bu normal. Bilmiyorum dostlarım, biz alışmışız en güzel meyveleri sebzeleri, türlü çeşit yemekleri yemeye, örf ve adetler ile yaşamaya, duygularımızla yaşamaya. Farklı bir kültürün içerisine sahip olduklarımızı uydurmaya çalışmak elbet zor. Mümkün olduğu kadar sahip olduklarımızı koruyup, üzerine yenilerini katmak tek amacımız. Allah yardımcımız olsun. Yeniden görüşmek dileğiyle... ;)

Sevgili dostlarım,

Bu sayfayı günlük olarak güncellemeyi düşünsemde çalışma hayatı ve yaşananlar bunu imkansız kıldı. Şu anda saat sabahın 5 i ve ben ancak internet ile buluştum.ayrıca yatmak istiyorum :D

Hemen ilk iş günümden bahsedeyim sizlere. Bildiğiniz üzere bisikletli taksi işini yapmaya çalışıyorum burada.New york sokaklarında bir yukarı bir aşağı tepmeye başladık yolları. Ama kardeşim insanın ilk gününde yoldayken şakır şakır yağmur yağar mı? Yağdı valla. Sırıl sıklam oldum. Herkes içerilere kaçıştı hiç bir şey yapamadım. E tabii ne yol biliyoruz ne yordam. Yalnızca öylesine dolaşıyordum new york sokaklarında.

İlk günüm doğal olaraktan rezalet geçti. 9 saat bisiklete binmeme rağmen yalnızca iki müşteri alabilmiş ve 35$ kazanabilmiştim. Yüzüm asıldı biraz tabii ki ama ne de olsa bu bir başlangıçtı. En büyük sevincim dizimin sorun çıkartmamasıydı.

Bir yandan işimi çok iyi yapmayı isterken bir yandan da hiç bir yeri bilmeyen, hiç bir adresi tanımayan bir taksi şöförü olmak heyecan yaşatıyor tabii ki insana. Düşünsenize bir taksiye biniyorsunuz ama adam hiç bir yryolu bilmiyor. Ne kadar ridici bir durum.

Sorun yaşanmadı mı yaşandı tabii ki. İkinci gün ilk günden daha beter oldu. Kadının biri beni çevirdi ve 15 dakika içinde deniz otobüsüne yetişmem gerek dedi. Çıktık yola. Ben tabi yol bilmem iz bilmem :D. Sokak adresine göre gidiyorum. Tam gaz Allah ne verdiyse yüklendim.Sokağı tutturdum neyse ki ama öyle bir trafiğin içine soktum ki kadını kadın feribotu kaçırdı :D. Sorry morry idare ettik durumu napalım :)

İkinci gün ilk günden daha beterdi işte. Yalnızca 20$ ile kapattık günü. Bu bende moral bozukluğu yaratmadı değil. Nereye gidiyoruz diye düşündüm bir an.

İşimde üçüncü gün yani bugün de benzer şekilde başladı. Sabah 11.30 dan akşam 5.30 a kadar bisiket üzerindeydim. Çıldırmak üzereydim. Çünkü herkes bir yerlerden yolcu alıyor ama ben bir türlü yolcu bulamıyordum. Çektim arabada yemek satan bir Fas'lının yanına. Oturdum arka koltuğa yemek yerken düşündüm. Ben niye yanlış yapıyorum? O anda yanımdan gene yolcu almış bir bisikletli taksi(pedicab) geçti. Sinirlendim. Ulen bu herifler kadar olamayacak mıyım dedim. Hızla yedim ve yeniden yollara düştüm. Bir otel yakaladım. Önünde bekledim bir müddet. İş çıkar gibi oldu ama çıkmadı. Sonra bir arkadaş beni uyardı. Işıksız çıkanlara ceza kesiliyormuş. Hemen garaja dönüp ışığı aldım. Aslında çıkmayacaktım. Ama oturup napcam çıkayım dedim. İyi ki de çıkmışım. Herşey bir çorap söküğü gibi geldi. Tiffany nin önünden bir yolcu aldım ve istediği yere götürdüm. indiği yerde biri daha binmek istedi onuda aldım. Götürdüm.Geri gelirken bir daha..bir daha... bir daha...

Canım çıktı doğrusu. 9-10 saat bisiklet kullandım. Ama üçüncü günümde 180$ kazanmayı başardım. Bu çok güzel bir duygu. Şu an yorgunluğumu unutmuş vaziyetteyim valla. Michelle'e Dee'ye, Amanda'ya , bostonlu ve new jersey'li şişman arkadaşlara ve tavern on green deki zengin dostlara paralarını benimle paylaştıkları için teşekkür ediyorum :D

İşimdeki ilk 3 günün kısaca özeti bu şekilde. Keşke fırsat bulabilsem de burada yaşadığım enteresan ve değişik olayları sizlere aktarabilsem. 

New York’ta yaşam

Okurlardan zaman zaman hep aynı soruyu içeren mektuplar gelir:
New York’ta yaşamak için ayda kaç para kazanmak gerekli?

Ama maalesef sorunun cevabını bir çırpıda vermek hiç de kolay değil. Hayatı südürebilmek için herkesin başını sokabilecek bir eve ihtiyaç duyacağından hareketle, cevabıma ilk olarak ev kiralarından bahsederek başlayacağım. Zaten aile bütçesinde de en büyük yeri ev kirası tutuyor.

Kiralık ev bulmak, ABD’nin içinden ya da dışından New York’a yerleşmeye gelenlerin karşılaştığı en önemli sorun. Yalnızca New York’un değil, ABD’nin en pahalı şehirlerinden biri olan Manhattan’da, kiralar astronomik. Böyle olunca kimi New Yorklular, şehrin diğer ilçeleri Queens, Brooklyn, Bronx ve Staten Island’ı tercih ediyor. Hatta çoluk çocuğa karışıp da daha geniş alanlara yayılmak isteyenler ise, New Jersey, Conneticut gibi yakın eyaletlerde mesken tutup iş yerlerine 1-1.5 saatlik tren ya da otobüs yolculukları yapmayı göze alıyorlar.

Araba zorunlu değil

Bu arada, New Yorklular için araba bir gereksinim değil. Hatta birçok New Yorklu araba kullanmayı bilmez ve ehliyetleri de yoktur. (Bu, Amerika’nın geneline bakıldığında yadırganacak bir durum. Zira, ABD’de kimi eyaletlerde her şey o kadar arabalı yaşam için planlanmış ki, sokaklarda, yayalar için kaldırım bile yok! Ayrıca, Amerikalılar hüviyet cüzdanı yerine ehliyet kullanırken çoğu New Yorklu ehliyeti olmadığı için kimlik belgesi olarak pasaportunu kullanıyor!)

Yani, New York’ta yaşamayı düşünen biri, şehrin aksamasız çalışan otobüs, metro ve tren sistemi ile hayatının sonuna kadar arabaya hiç ihtiyaç duymadan yaşayabilir. Toplu taşımacılık New York’ta ne kadar yaygın, kaliteli ve ucuzsa araba kullanmak da bir o kadar lüks. Arabanın taksidi, bakımı, benzini, hele hele el yakan park fiyatları...

(Fakat, “Daha geniş bir evde yaşayayım” deyip de çevre eyaletlerde ev tutanlar, New York’a gelip gitmek icin değil ama o eyalet içinde ihtiyaçlarını görebilmek için yine arabaya ihtiyaç duyuyor.)

Evin muhitine karar verdikten sonra tipine de bakmak gerekli. Müstakil ev mi, yoksa apartman dairesi mi olacak? Kaç odalı olması lazım?

Şimdi bu kadar açıklamadan sonra çok merak edilen ev kiralarının miktarına değinebilirim:

Manhattan’ın herhangi bir yerinde ‘stüdyo’ denilen mutfak ve banyosu tek oda içinde bir yerin kirası 1200 dolardan başlıyor. Stüdyoya bir yatak odası eklenince fiyat iki bin doların üstüne çıkiyor. İki odalı bir apartman dairesinin kirası ise, şehir merkezine yaklaştıkça, üç dört bin doları bulabiliyor.

Kiralara denetim

Kentİn bazı kesimlerindeki binalarda kiralar devlet kontrolünde. Geçen yüzyılın hayat koşullarına göre belirlenen kiralar, senede yalnızca, yüzde üç oranında yükseltiliyor. Eğer şanslıysanız bu tip bir apartman dairesi bulabilirsiniz. Ancak bu tip binalarda ev bulmak için yıllarca beklemek gerektiğini de unutmayın.

“Peki evi nasıl bulacağız” derseniz, ya yaklaşık bir kira bedelini emlakçılara komisyon olarak ödemeyi gözden çıkaracaksınız ya da gazetelerin emlak sayfalarında ve internet sitelerinde uzun süreli bir ev avcılığına hazır olacaksınız.

Yalnız unutmayın, ev sahipleri size güvenip evlerini kiralamak için bin dereden su götürecek. Hatta büyük apartmanlarda müstakbel komşularınızdan oluşan bir heyet, apartmanlarına layık olup olmadığınızı anlamak için sizi sözlü sınava bile tabi tutabilir!

Ev işini çözdükten sonra geriye ulaşım, elektrik, ısınma, telefon gibi genel giderler ve mutfak masrafı kalıyor. Bunlar için de bir rakam vermek zor. Yine muhit önemli. Zira New York öyle bir şehir ki, burada bir somun ekmeğin fiyatı bile 90 cent ve 5 dolar arasında değişiyor.

Unutmadan, bütçenizde bir de sosyal ve kültürel etkinlikler için hane açmanız gerekiyor. Çünkü sanat, kültür ve eğlence merkezi olan bu şehir, Sinatra’nın “Üç Kuruşluk Opera”da söylediği gibi gerçekten de yirmi dört saat uyumuyor...

http://newyorkturkler.blogspot.com/http://newyorkturkler.blogspot.com/